سحابی پیله (IC 5146)

عکس و حق نشر: لوئیس رومرو ونتورا

داخل «سحابی پیله » یک خوشه ستاره‌ای تازه در حال شکل‌گیری است. این سحابی زیبا که با نام IC 5146 نیز شناخته می‌شود، تقریباً ۱۵ سال نوری عرض دارد. در آسمان شب‌های تابستان نیمکره شمالی، در فاصله حدود ۴۰۰۰ سال نوری از ما، در صورت فلکی قو (Cygnus) قرار دارد.

مانند دیگر مناطق تشکیل ستاره، این سحابی با گاز هیدروژن قرمز رنگ که توسط ستاره‌های جوان و داغ تحریک شده و نور ستارگان که از غبار منعکس می‌شود، برجسته می‌شود. در واقع، ستاره درخشان نزدیک مرکز این سحابی احتمالاً فقط چند صد هزار سال عمر دارد.

این تصویر رنگی عمیق که طی ۴۸ ساعت گرفته شده، ویژگی‌های جذابی را در داخل و اطراف این مهد ستاره‌ای غبارآلود نشان می‌دهد.

 

 

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید:

تلگرام

اینستاگرام

فوران زبانه خورشدی

عنوان: فوران زبانه خورشیدی
عکس از: تیم AIA ناسا/گودارد/SDO

یکی از دیدنی‌ترین مناظر خورشیدی، فوران یک زبانه است. در سال ۲۰۱۱، فضاپیمای رصدخانه دینامیک خورشیدی ناسا (SDO) که به دور خورشید می‌چرخید، تصویری از یک زبانه بسیار بزرگ که از سطح خورشید فوران می‌کرد را ثبت نمود. این انفجار چشمگیر در طیف فرابنفش و در یک ویدئوی تایم‌لپس که ۹۰ دقیقه را پوشش می‌دهد، ثبت شده است، به طوری که هر ۲۴ ثانیه یک فریم جدید گرفته شده است. اندازه این زبانه بسیار بزرگ است به نحوی که کل زمین به راحتی زیر پرده جاری گاز داغ جا می‌شود!!

یک زبانه خورشیدی توسط میدان مغناطیسی خورشید هدایت و گاهی بالای سطح خورشید نگه داشته می‌شود. یک زبانه آرام معمولاً حدود یک ماه دوام می‌آورد و ممکن است در یک فوران، جرم تاجی (CME) فوران کند و گاز داغ را به منظومه شمسی پرتاب کند.
 

 

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید:

تلگرام

اینستاگرام

شهاب سنگ و شفق قطبی

عنوان: شهاب سنگ و شفق شمالی
عکس و حق نشر: جیسون دین

در تاریخ ۱۲ آگوست، یک عکس با نوردهی طولانی با دوربینی که تقریباً به سمت شمال گرفته شده بود، این شهاب روشن از بارش شهابی برساوشی را در آسمان شب غرب هالیفاکس، نوا اسکوشیا، کانادا ثبت کرد.

رد درخشان این شهاب بسیار زودگذر است. به نظر می‌رسد که از میان ستارگان دب اکبر، صورت فلکی معروف شمالی و ابزار آشپزخانه آسمانی (ملاقه) عبور می‌کند، در حالی که پرده‌های لرزان شفق شمالی، که به عنوان نورهای شمالی نیز شناخته می‌شوند، در شب می‌رقصند. 

برای تماشاگران آسمان شب در نزدیکی اوج بارش شهابی برساوشی امسال، این نمایش دو برابر جذاب‌تر شد زیرا فعالیت شفق قطبی به دلیل طوفان‌های ژئومغناطیسی افزایش یافت. این وضعیت شدید آب و هوای فضایی توسط شراره‌های خورشیدی از یک خورشید فعال ایجاد شد.

 

 

ما را در شبکه‌های اجتماعی کنید:

تلگرام

اینستاگرام

تصویر روز ناسا: شب در والن تونا

در این منظره آسمانی بعد از نیمه‌ شب در والن‌ تونا سوئد، مریخ درخشان و مشتری درخشان‌تر، در نزدیکی هم درست در بالای درختان کاج دیده می‌شوند. این عکس در ۱۲ آگوست، در طول یک طوفان ژئومغناطیسی گرفته شده و درخشش شفق قطبی یا نورهای شمالی را که در سمت چپ قاب می‌تابد، ثبت کرده است. البته در آن تاریخ شهاب‌های برساوشی نیز در حال عبور از آسمان بودند. ذرات گرد و غبار به جا مانده از دنباله‌دار دوره‌ای سویفت تاتل. باعث ایجاد یک رد شهاب برساوشی در بالا سمت راست تصویر شده که با سرعت حدود ۶۰ کیلومتر بر ثانیه از جو عبور می‌کند. همچنین خوشه ستاره‌ای درخشان پلایدس (پروین) در زیر رد شهاب برساوشی می‌درخشد.

 

شهاب‌ها و شفق‌های قطبی در آسمان آلمان

عنوان: شهاب‌ها و شفق قطبی در آسمان آلمان
عکس و حق‌ تکثیر: چانتال اندرس

آن شب، شب عجیبی بود. برای شروع، آسمان شب ۱۱ و ۱۲ آگوست، که چند روز پیش بود، نزدیک به اوج بارش شهابی برساوشی بود. بنابراین، شهاب‌ها در آسمان تاریک شب به صورت خطوطی دیده می‌شدند که از تکه‌های کوچک دنباله‌دار سویفت-تاتل به جو زمین برخورد می‌کردند. حتی عجیب‌تر از آن، حداقل برای مرکز آلمان، آسمان شب به رنگ بنفش درخشان بود. این رنگ قرمز-آبی به خاطر شفق قطبی بود که به دلیل انفجار ذرات از سطح خورشید چند روز قبل ایجاد شده بود. این طوفان شفق قطبی آنقدر شدید بود که حتی در جنوب تا تگزاس و ایتالیا هم دیده شد. تصویر ترکیبی که می‌بینید از ۷ عکس که در مدت ۲۶ دقیقه در انسه، آلمان گرفته شده، ساخته شده است.

بارش شهابی برساوشی هر سال در آگوست به طور منظم رخ می‌دهد، اما شفق قطبی که تا این حد از مناطق جنوبی مانند ایتالیا هم دیده شود، بسیار نادر و غیر قابل پیش‌بینی است.

 

 

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید:

تلگرام

اینستاگرام

هشت سالگی مرکز نجوم مهراستار مبارک

امروز ۲۳ امرداد ۱۴۰۳ مرکز نجوم مهراستار در حالی تولد ۸ سالگی‌اش را جشن می‌گیرد که درست در همین روزهای سوزان تابستان، در یک محفل کوچک نسل جدیدی از آینده سازان این مرز و بوم به عنوان سفیران و مروجین نجوم با انگیزه و شوقی وصف ناپذیر در حال پرورش یافتن هستند که به لطف الهی شکوفه‌های آن یک دهه بعد ثمر خواهد داد.

با وجود آنکه در هر کاری گاهی حاشیه‌ها از متن هم پر رنگتر می‌شوند! اما ما هیچگاه در هیچ کجا به حاشیه‌ها، به کارشکنی‌ها‌ و به سنگ اندازی‌ها نپرداختیم و گلایه نکردیم چرا که نه تنها آن را آفت می‌دانیم؛ "زمان" برای این کار نداریم و "فرصت‌ها همچون ابر در گذرند".

اگر چه در گذر سال‌ها فعالیت ترویج نجوم آماتوری،
ما ز یاران چشم یاری داشتیم
خود غلط بود آنچه ما پنداشتیم
اما
وفا کنیم و ملامت کشیم و خوش باشیم
که در طریقت ما، کافریست رنجیدن

همواره قدردان و سپاسگزار تمامی دوستانی که در این سال‌ها ما را یاری کردند، بوده‌ایم، هستیم و خواهیم بود.

سجاد صیادی

 

جت غول پیکر از ایستگاه فضایی بین المللی

عکس از: ناسا، خدمه اکسپدیشن ۷۱، جی‌اس‌سی، ای‌اس‌آر‌اس، متیو دومینیک

پردازش: سیمئون شماوس

اون چیه که روی افق دیده میشه؟ اوایل ماه گذشته، وقتی که ایستگاه فضایی بین‌المللی دور زمین می‌چرخید، فضانورد متیو دومینیک نوعی رعد و برق عجیب رو درست در لبه زمین دید: یک جت غول‌پیکر. این جت قدرتمند در سمت چپ تصویر به رنگ قرمز و آبی دیده میشه. رعد و برق جت غول‌پیکر فقط در ۲۳ سال گذشته شناخته شده. این جت‌های جوی با طوفان‌های رعد و برق مرتبط هستند و به سمت یونوسفر زمین بالا می‌روند. قسمت پایین تصویر زمین در شب رو نشون میده که جو نازک زمین به خاطر تابش هوا به رنگ سبز دراومده. نور شهرها هم دیده میشه، گاهی واضح و گاهی به شکل نورهای سفید پخش‌شده در ابرها. قسمت بالای تصویر ستاره‌های دوردست در آسمان تاریک شب رو نشون میده.

 

 

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید:

تلگرام

اینستاگرام

شهاب‌های برساوشی بر فراز استون هنج

عکس و کپی‌رایت: جاش دوری

چه اتفاقی در آسمان بالای استون‌هنج در حال رخ دادن است؟ یک بارش شهابی: به طور خاص، بارش شهابی برساوشی. چند شب پیش، بعد از تاریک شدن آسمان، تصاویر زیادی از شهاب‌های برساوشی امسال به صورت جداگانه گرفته و در یک قاب ترکیب شدند. با اینکه شهاب‌ها در مسیرهای مستقیم حرکت می‌کردند، این مسیرها به خاطر لنز واید دوربین کمی خمیده به نظر می‌رسند. رد شهاب‌ها را می‌توان به یک نقطه در آسمان به نام "کانون بارش" ردیابی کرد که در اینجا کمی بالای قاب و در صورت فلکی برساوش قرار دارد. همان دوربین یک تصویر عمیق از آسمان پس‌زمینه گرفت که نوار مرکزی کهکشان راه شیری ما را که تقریباً به صورت عمودی از مرکز تصویر عبور می‌کند، نشان می‌دهد. این تصویر از ویلتشر، انگلستان گرفته شده و با دقت استون‌هنج، بنای معروف نجومی، را در پایین تصویر شامل می‌شود.

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید:

تلگرام

اینستاگرام

آنچه باید از مهم‌ترین بارش شهابی سال بدانیم

 

 

 

 

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید:

تلگرام

اینستاگرام

یک شهاب از بارش شهابی برساوشی

 

 

عکس از: ران گاران، خدمه ماموریت ۲۸ ایستگاه فضایی بین‌المللی، ناسا

ساکنان سیاره زمین معمولاً برای دیدن بارش شهابی به آسمان نگاه می‌کنند. اما این منظره فوق‌العاده که در ۱۳ اوت ۲۰۱۱ توسط فضانورد ران گاران گرفته شده، یک شهاب برساوشی را از زاویه‌ای متفاوت نشان می‌دهد. گاران که در ایستگاه فضایی بین‌المللی و در ارتفاع حدود ۳۸۰ کیلومتری از سطح زمین بود، این شهاب را از بالا به پایین مشاهده کرده است. از دید گاران، شهاب‌های برساوشی در حالی از زیر پای او حرکت می‌کردند که گرد و غبار دنباله‌دار سویفت-تاتل را در بر می‌گرفتند. ذرات گرد و غبار دنباله‌دار که در حال سوختن بودند، با سرعت حدود ۶۰ کیلومتر بر ثانیه از جو متراکم‌تر در حدود ۱۰۰ کیلومتری سطح زمین عبور می‌کردند. در این تصویر، شهابِ در نزدیکی مرکز قاب، زیر لبه خمیده زمین و لایه‌ای از تابش سبز هوا، درست زیر ستاره درخشان عیوق قرار دارد.

 

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید:

تلگرام

اینستاگرام

تصویر روز ناسا: دنباله دار سوئیفت تاتل

دنباله‌دار سویفت-تاتل که دوره مداری حدود ۱۳۳ سال دارد، به عنوان منبع اصلی بارش شهابی سالانه برساوشی شناخته می‌شود. آخرین باری که این دنباله‌دار به منظومه شمسی داخلی نزدیک شد، سال ۱۹۹۲ بود. در آن زمان، با چشم غیرمسلح به راحتی قابل مشاهده نبود، اما با دوربین دوچشمی و تلسکوپ‌های کوچک می‌شد آن را دید. این تصویر رنگی زیبا از هاله سبز دنباله‌دار سویفت-تاتل، دنباله یونی بلند و دنباله غبار آن، در ۲۴ نوامبر ۱۹۹۲ با استفاده از فیلم ثبت شده است. این حدود ۱۶ روز بعد از نزدیک‌ترین فاصله این دنباله‌دار بزرگ به زمین بود. انتظار می‌رود دنباله‌دار سویفت-تاتل در سال ۲۱۲۶ دوباره به طور چشمگیری در آسمان شب ظاهر شود. در همین حال، ذرات غباری که در طول مدار سویفت-تاتل باقی مانده‌اند، همچنان جمع‌آوری می‌شوند و بارش شهابی معروف تیر و مرداد زمین را ایجاد می‌کنند.