مهمترین بارش شهابی سال به اوج می رسد

بارش شهابی بَرساووشی به عنوان مهمترین بارش شهابی سالیانه از شبانگاه پنجشنبه ۲۱ تا سحرگاه جمعه ۲۲ اَمرداد به اوج خود می‌رسد. کانون این بارش شهابی حوالی ساعت ۲۲ از افق شمال شرقی طلوع می‌کند و ضمن به اوج رسیدن در سحرگاه جمعه، با روشن شدن آسمان این آتش بازی آسمانی نیز به پایان می‌رسد. در زمان به اوج رسیدن این بارش شهابی و در شرایط "ایده آل"، تا ۱۲۰ شهاب در هر ساعت می‌توان مشاهده کرد که بالاترین نرخ در بین تمامی بارش‌های شهابی محسوب می‌شود اما در عمل تعداد شهاب‌های قابل مشاهده کمتر از این تعداد می‌باشد. خوشبختانه امسال در این تاریخ و زمان، ماه در آسمان حضور ندارد و شرایط جوی نیز به طور نسبی پایدار پیش بینی می‌شود بنابراین می‌توان یک شب پر شهاب را متصور بود. با توجه به همه گیری بسیار شدید ویروس کووید ۱۹، علاقه‌مندان به آسمان شب می‌توانند به تنهایی یا خانوادگی، بدون نیاز به هیچگونه ابزار رصدی مانند تلسکوپ یا دوربین دوچشمی، این بارش شهابی را در مناطق با آلودگی نوری کمتر، (در صورت امکان خارج از مناطق شهری) رصد کنند.

آشنایی با مهمترین اصطلاحات نجوم (بخش چهارم / پایانی)

نویسنده: نگار دادفر
مدرس رصدخانه و مرکز علمی‌ شهرداری فسا

 

دانش بیکران و باعظمت نجوم علاوه بر جذابیت‌ها، زیبایی‌ها و شگفتی‌های بسیاری که به واسطه گشودن پنجره‌های تفکر و تدبر در امر خلقت آفریدگار یکتا، برای عموم مردم دارد؛ توانسته است به یک رشته پرطرفدار آماتوری خصوصا در بین نوجوانان و جوانان تبدیل شود. اما این دانش گاهی با پیچیدگی‌هایی نیز همراه است که ممکن است برخی افراد را در عین علاقه‌مندی و دارا بودن استعداد، اندکی دچار سردرگمی و تشویش کند. در این سلسله مقالات با عنوان آشنایی با مهمترین اصطلاحات نجوم تلاش گردید مفاهیم پرکاربرد و رایج‌ علم نجوم به زبانی ساده و قابل فهم برای همگان، بیان شود. در همین راستا، در شماره‌های قبل با اصطلاحات متنوع و گوناگونی آشنا شدیم و در این مقاله پایانی نیز به تشریح ۴ مورد دیگر از اصطلاحات مهم نجوم می‌پردازیم.

کمربند سیارک‌ها: منطقه‌ای است بین سیاره سرخ فام بهرام (مریخ) و غول گازی هرمز (مشتری) که اجرام باقی مانده از زمان شکل گیری سامانه خورشیدی در آنجا قرار دارند. در این منطقه، تعداد بسیار زیادی اجرام فضایی با اشکالی نامنظم وجود دارد که سیارک نامیده می‌شوند و به دور خورشید در حال گردش هستند. بسیاری از سیارک‌هایی که همواره تهدیدی بالقوه برای زمین و ساکنان آن به شمار می‌آیند، در این کمربند سیارکی قرار دارند. این سیارک‌ها حدود ۴.۵ میلیارد سال پیش همزمان با شکل گیری سامانه خورشیدی به وجود آمده‌اند. تعدادی از این سیارک‌ها مدارهای غیر عادی دارند که گاهی اوقات مسیر حرکت‌شان از نزدیک مدار زمین عبور می‌کند. بیش از ۶۰۰۰ سیارک نزدیک به زمین با قطر بزرگ‌تر از ۵۰ متر وجود دارد که می‌توانند به جو زمین نفوذ کنند. از این تعداد، ۱۱۰۶ سیارک توان خطرزایی داشته و احتمال نزدیک شدنشان به زمین وجود دارد. (تصویر بالا سمت راست)

کمربند وان آلن: در اطراف زمین کمربند تشعشعی وجود دارد که به افتخار کاشف آن جیمز وان آلن، "کمربند وان آلن" نامگذاری شده است. این کمربندهای حفاظتی، تجمعی از الکترون‌ها و پرتون‌ها هستند که به صورت هلالی شکل در فواصل ۳۲۰۰ و ۱۶۰۰۰ کیلومتری از سطح زمین قرار دارند و از سیاره ما در برابر امواج مخرب کیهانی